opis geka murowego 2

Gekon murowy Linnaeus 1758
(Tarentola Mauritanica)

Synonimy
Gekon mauretański, tarentola jest niezbyt prawidłowa nazwą. W Internecie spotkałem się także z nazwą gekon krokodylowy (crocodile gecko).

Wielkość
Gekon murowy jest największym gatunkiem europejskim i mierzy od 12 do 16 cm. Afrykański podgatunek może mierzyć aż 18 cm długości. W Łódzkim ZOO wyhodowali istnego olbrzyma, który ma, co najmniej 20 cm. Pamiętajmy jednak, że gekony mierzymy razem z ogonem, który stanowi połowę długości ciała jaszczurki. Utrudnieniem często jest zregenerowany ogon (autotomia), który nigdy nie osiągnie pierwotnego kształtu i długości.

Długość życia
Gekon murowy żyje najczęściej 5 lat. Dobrze odżywiony i z regularnym cyklem biologicznym, czyli stworzenie w terrarium np.pory deszczowej, naświetlania go kwarcówką i obniżanie temp. w celu imitowania zimy mogą dożyć nawet 7 lat. Z nieoficjalnych źródeł dowiedziałem się, że dożywają aż 10 lat jednak nie są to informacje potwierdzone.

Występowanie
Gekon murowy zasiedla przede wszystkim obszerne nabrzeża, ale miejscami jego zasięg wnika daleko w głąb lądu. Przede wszystkim występuje on od płd.-zach. Hiszpania przez płd. Włochy i Francję aż po kraje byłej Jugosławii. Można go spotkać także na Wyspach Kanaryjskich, Krecie i płn. Afryce. Żyje głównie na skałach, murach, a także budynkach mieszkalnych i hotelach.

Wygląd
Średniej wielkości o spłaszczonym i krępym ciele gekon. Ma silne łapy, dzięki którym może biegać z dużą prędkością, zakończone one są spłaszczonymi palcami, na których przy 3 i 4 palcu posiada pazurki na całej powierzchni spodniej części palców ma narządy czepne. Podgardle i brzuch pokryte ma drobnymi łuskami koloru szarego, brązowego lub beżowego.
Grzbiet ma pokryty kolczastymi łuskami. Ubarwienie grzbietu jest zmienne i waha się od jasno-do ciemnoszarej barwy; może być równie brązowe. Oczy nie posiadają powiek i mają kolor jasno-złoty z czarną źrenicą, która w ciemności znacznie się rozszerza. Północno afrykański podgatunek (Tarentola mauritanica deserti) ma jaśniejszą barwę i jest nieco masywniejszy od europejskiego gekona murowego. Młode mają wyraźnie pręgowany ogon.

Cechy szczególne
Cechą szczególną tego gatunku są pazurki występujące na trzecim i czwartym palcu każdej kończyny, a gdy jest zdenerwowany lub nawołuje samicę wydaje z siebie piskliwe dźwięki.

Tryb życia
Prowadzi głównie nocny tryb życia, ale można go często spotkać w ciągu dnia, kiedy przesiaduje na skałach lub ścianach budynku. Najczęściej trzyma się w pobliżu kryjówki, do której może błyskawicznie uciec w razie zagrożenia. Często będąc na wakacjach w krajach śródziemnomorskich możemy go zaobserwować czyhającego na owady zwabione źródłem światła np. w przydrożnej restauracji.

Aktywność
Ożywia się dopiero o zmierzchu i późnym wieczorem. Wczesną wiosną można go spotkać polującego rano lub wygrzewającego się nieopodal swojej kryjówki. Dzień zazwyczaj spędza w szczelinach skalnych pod korą drzew lub w budynkach.

Biotop
Jego biotopem najczęściej są stepy i suche tereny pustynne, gdzie znajduje dogodne do życia warunki.

Terrarium
Terrarium – średniej wielkości (jednak im większe tym lepsze) o układzie pionowym, ponieważ gekony te z zamiłowaniem biegają po ścianach o dużej powierzchni.
Podłoże - najlepsze podłoże dla tego gatunku gekona to piasek zmieszany z torfem, który będzie utrzymywał odpowiedni poziom wilgotności lub substrat o podobnych właściwościach. Lepiej nie stosować podłoża o ciemnej barwie, ponieważ na takim gruncie trudno będzie zauważyć odchody i inne odpadki.
Wyłożenie ścian - Jest to jeden z najważniejszych elementów terrarium. Każde terrarium z gekonem murowym powinno mieć, chociaż jedną ścianę wylaną
gipsem lub innym materiałem budowlanym.
Kryjówki - są najważniejszym elementem dekoracyjnym w terrarium z gekonami, a ich brak może doprowadzić do silnego stresu. Można je zrobić ze wszelakiego rodzaju surowców począwszy od pogniecionej tektury zalanej gipsem po kamienne groty, które można dostać w dobrze zaopatrzonym sklepie zoologicznym.
Tektura - nadaję się ona szczególnie dla młodych i małych gekonów.
Pognieciony kawałek zwykłej, brązowej tektury (odpowiadający wielkością gekonowi) zalewamy dokładnie gipsem i pozostawiamy w ciepłym miejscu do wyschnięcia.
Łupina orzecha kokosowego - aby przygotować kryjówkę z orzecha kokosowego najpierw należy wyjąć jego zawartość ze skorupy a potem wyciąć w nim otwór, rozłupać go na kawałki lub zrobić z niego „domek” przecinając go na pół i wycinając swego rodzaju wejście.
Kamienne groty - są bardzo dekoracyjnym elementem terrarium. Można je zrobić samemu sklejając poszczególne kamienne elementy klejem silikonowym lub gipsem budowlanym. Osobiście polecam kupne groty, ponieważ samoróbki często się rozpadają i zawalają.
Rośliny – terrarium z gekonem murowym najlepiej obsadzać w mocne rośliny pustynne takie jak Aloes (Aloe), Aloesna (Haworthia), Sansewieria (Sansewieria) i Gasteria (Gasteria). Najlepiej jest jednak udekorować terrarium w sztuczne rośliny, ponieważ żywe rośliny często giną w surowych warunkach w terrarium.
Woda – w terrarium z gekonem musi znajdywać się mała miseczka z wodą ponadto należy codziennie spryskiwać jego wnętrze.
W terrarium moich gekonów wysypany jest piasek zmieszany z torfem (1:1), przykrywa on 5 watową grzałkę akwarystyczną, która dostatecznie ogrzewa część podłoża. Na tylną i boczne ściany wylany jest gips, który w niektórych miejscach zabarwiony na ciemniejszą barwę. Od frontu ładnie prezentuje się niewielki korzeń i żywa roślina. Jako kryjówek użyłem kamienne groty, w których gekony chętnie się chowają. Podstawowe podłoże w niektórych miejscach posypałem keramzytem, który dodatkowo gromadzi nieco wilgoci. Do ogrzania poszczególnych miejsc w terrarium użyłem 40 watową żarówkę (promiennik) dodatkowo terrarium oświetla 15 watowa świetlówka UV
(4 % UVB).

Temperatura
W dzień od 25’C do 32’C, w nocy temperatura pokojowa. Ogrzewanie powinien stanowić, co najmniej 25 watowy promiennik + ogrzewanie podłogowe np. 5 watowa grzałka lub mata grzejna.

Wilgotność powietrza
W dzień ok. 60% w nocy nieco wyższa. Należy raz dziennie (najlepiej pod wieczór) zraszać terrarium.

Żywienie
Gekon murowy żywi się świerszczami, muchami, ćmami, mniejszymi chrząszczami, larwami mącznika młynarka i konikami polnymi. Zawsze przed podaniem pokarmu należy go wzbogacić dodając do niego witaminy np.: sera reptimineral C, sera reptilin, JBL terra crick. Przy zaniedbaniu tej czynności może zajść do zmian krzywicznych w kośćcu gekona, dotyczy to szczególnie młodych gekonów i samic z jajami.

Rozpoznawanie płci
Dymorfizm płciowy jest u nich słabo widoczny, ale przeważnie samce mają grubszą nasadę ogona i widoczne tam jądra.

Rozmnażanie
Wiosną zaczynają się gody, po których zapłodniona samica potrzebuje dużych ilości wapnia. Samica składa kilka razy do roku po 2 jaj, które przykleja w rozmaitych szczelinach lub zakopuje w podłożu. Jaja należy odgrodzić od dorosłych gekonów siatką lub dobrze podziurkowanym, plastikowym pojemnikiem bez wieczka. Podczas obecności jaj w terrarium należ podnieść nieco wilgotność powietrza. Młode gekoniki wylęgają się po ok. 100 dniach i mierzą wtedy 3,5 cm.

Odchów młodych
Tuż po wykluciu młode gekony przenosimy do pojedynczych terrarii (np.5 – 10 litrowe pojemniki typu faunabox). W każdym pomieszczeniu powinny znajdować się rozmaite kryjówki takie jak rozłupane łupiny orzechów kokosowych lub pogniecione tekturki dokładnie zalane gipsem. Na tylne ściany wylewamy gips, w którym zatapiamy przecięte wzdłuż tekturowe rolki po papierze toaletowym, które zapewnią dodatkowe schronienie. Na dno układamy podłoże. Mała 15 watowa żarówka zamontowana w środku powinna odpowiednio dogrzać i doświetlić mały pojemnik.
Młode gekoniki karmimy małymi owadami (np. młodymi świerszczami). Ważne jest, aby przed podaniem pokarmu posypywać go preparatem witaminowo wapniowym.

Zimowanie
Gekona murowego możemy zimować w temp. 10-12’C. Dwa tygodnie przed zimowaniem, wybieramy najsilniejsze osobniki i stopniowo opuszczamy temperaturę. Zimujemy je w pojemnikach z lekko wilgotnym torfem i odrobiną piasku.

Kupno
Nie ma żadnych trudności przy zakupie gekona murowego w Polsce. Najczęściej pochodzą one z prywatnych hodowli jednak czasem można dostać osobniki z tzw. odłowu (złapane na wolności i przywiezione do kraju). Polecam jednak zakupywać gekony z hodowli, ponieważ hodowca prawdopodobnie będzie znał płeć i wiek gekona, którego mamy zamiar kupić. Poza tym jaszczurki złapane na wolności często są nosicielami chorób i pasożytów (roztocza, kleszcze).
Na ogół jednak gekony te są łatwo dostępne w większości sklepach zoologicznych ze zwierzętami i artykułami terrarystycznymi po umiarkowanej cenie.

Uwagi
Gekony murowe są wrażliwe na zmiany wilgotności powietrza szczególnie, gdy jest ona zbyt niska. Dlatego jeśli w mieszkaniu panuje wilgotność powietrza poniżej 50% powinniście spryskiwać terrarium kilka razy dziennie.
Gekonów tych lepiej nie oswajać i nie brać do rąk bez konieczności, ponieważ łatwo popadają w stres, mogą ugryźć a poza tym tego nie lubią.

Opracowanie
Aron.