Brachypelma, komisariat, przepisy UE

Po pierwsze: dr Robert jest proszony o to, aby już nigdy więcej nie podawał linku na 32003R1497-PL.doc, bo to rozporządzenie zostało zmienione przez Rozp.Komisji Nr 834/2004. Aktualne listy aneksów do Rozp.Rady Nr 338/97, ujednolicone i zweryfikowane, są na http://www.cites.info.pl/UE338_A.pdf

Po drugie: prawo unijne, czyli ‘święta trójca’(Rozp. 338/97, 1808/2001 i 349/2003) reguluje DWIE dziedziny jednocześnie – (1) CITES, czyli przywóz do Unii i wywóz z Unii okazów objętych CITES, oraz (2) ochronę rodzimych gatunków w państwach Unii, czyli wykonanie zaleceń dyrektywy ‘ptasiej’ i ‘siedliskowej’. I stąd w unijnym aneksie A są też gatunki z Załącznika II CITES i gatunki nie-CITESowe. I dlatego Rozp.338/97 zawiera przepisy o zakazie kupna-sprzedaży czy posiadania - to, co w Polsce było dotąd robione rozporządzeniami o ochronie gatunkowej zwierząt i roślin (w związku z tym obecne rozporz. Min.Srod. o ochronie gatunkowej są nie całkiem zgodne z prawem unijnym, ale o tym napiszę innym razem).

Po trzecie: najważniejsze zakazy przewidziane prawem UE
Art.8 ust.1 Rozp.Rady Nr 338/97 (http://www.cites.info.pl/UE338_T.pdf) wprowadza zakaz:
nabywania, oferowania do nabycia, pozyskania w celach zarobkowych, wystawiania na widok publiczny w celach zarobkowych, użycia dla zarobkowego zysku oraz sprzedaż, przetrzymywania w celu sprzedaży, oferowania do sprzedaży lub przewożenie w celu sprzedaży okazów z gatunków zaszeregowanych w aneksie A.
Zresztą nie do końca jest to zakaz, bo zgodnie z art.8 ust.3 można się postarać o unijne świadectwo ‘pochodzenia’ (tyle, że nie u starosty a w krajowym organie administracyjnym uprawnionym do wydawania zezwoleń imp.-eksp.) i normalnie tym handlować.

Art.8 ust.2 pozwala również państwu członkowskiemu UE wprowadzić zakaz przetrzymywania okazów, w szczególności żywych zwierząt z gatunków zaszeregowanych w aneksie A. Ale w Polsce takiego zakazu ustawą OP nie wprowadzono. Wymóg rejestracji nie mający zresztą ŻADNEGO oparcia w prawie Unii nie oznacza przecież zakazu przetrzymywania!

Art.8 ust.5 Rozp. 338/97 przewiduje, że zakazy, o których mowa w ustępie 1 (A więc zakaz handlu okazami z aneksu A, ale już nie opisany w ust.2 ewentualny zakaz ich przetrzymywania), będą również miały zastosowanie do okazów z gatunków zaszeregowanych w aneksie B, z wyjątkiem tam, gdzie może być dowiedzione, w przekonaniu właściwego organu Państwa Członkowskiego, którego to dotyczy, że takie okazy były nabyte, a jeżeli pochodzą one spoza Wspólnoty, były wprowadzone do niej, w zgodzie z pozostającymi w mocy przepisami o zachowaniu dziko żyjących zwierząt i roślin.
Tzn., że można handlować swobodnie nie pytając nikogo o pozwolenie okazami z aneksu B, jeżeli mają one ‘papiery’ importowe albo były wcześniej nabyte w którymkolwiek państwie unijnym zgodnie z prawem.
Przepis unijny nie mówi tutaj o przypadku, gdy okazy się komuś rozmnożyły, chyba że podciągniemy to pod szczególny przypadek ‘nabycia’.
A jeśli takich ‘dowodów’ nie ma, to tak jak dla okazów aneksu A można starać się o unijne świadectwo ‘pochodzenia okazu’ i po uzyskaniu świadectw też nimi handlować.

Kolejne zakazy wprowadza art.9 ust.1 Rozp.338/97, który pozwala przemieszczać żywe okazy z miejsca przetrzymywania wpisanego na zezw.importowym lub unijnym świadectwie ‘pochodzenia’ tylko za zgodą organu administracyjnego, który takie dokumenty wystawia. (Zgodnie z ust.3 nie dotyczy to tylko przypadku konieczności zawożenia okazu do weterynarza i z powrotem.) A jeśli nie było w zezw.importowym lub świadectwie ‘pochodzenia’ wpisanego miejsca przetrzymywania, albo gdy wieziemy zwierzaka do/od weterynarza, to żywe okazy z aneksu A mogą być przemieszczane ale ‘osoba odpowiedzialna za przemieszczanie danego okazu musi być w stanie, tam gdzie to stosowne, dostarczyć dowód zgodnego z prawem pochodzenia tego okazu.’ (No i nie wiadomo bliżej, o jakie dokumenty chodzi, ale jak się poczyta całość przepisów UE, zwłaszcza Rozp.1808/2001 to wychodzi na to, że powinna być to kopia (żółty formularz nr 2, a nie kserokopia) zezwolenia importowego lub unijne świadectwo ‘pochodzenia’ (żółty formularz nr 1, a nie kserokopia), które ma odpowiednie ‘kwadraciki’ do zaświadczenia o urodzeniu okazów w niewoli, pozyskaniu ich z natury na terenie Unii albo o ich legalnym zaimportowaniu do Unii, lub legalnym nabyciu na terenie Unii (patrz: http://www.cites.info.pl/WNIOSEK_SWIAD.pdf). Wymyślone w Min.Środ. zaświadczenia rejestracyjne od starosty zapewne nie będą honorowane w żadnym innym państwie unijnym poza Polską i narażają osoby podróżujące ze swoimi zwierzakami na konsekwencje karne!

W przypadku okazów aneksu B, C i D prawo unijne nie wprowadza obecnie zakazu ich przetrzymywania lub przemieszczania (byłoby to możliwe zgodnie z art.9 ust.6 Rozp.338/97, ale Komisja Europ. na razie z tego nie skorzystała).

Zgodnie z art.9 ust.4 posiadacz (sprzedawca) żywych okazów z aneksu B (np. Brachypelmy) może się ich wyzbyć (sprzedać, oddać itp.) ‘wyłącznie po zapewnieniu, że przewidywany odbiorca jest dostatecznie poinformowany o pomieszczeniu, wyposażeniu i postępowaniach wymaganych dla zapewnienia, że okaz ten będzie otoczony należytą opieką.’ Czyli, że żywy okaz z aneksu B należy sprzedawać razem z ‘instrukcją obsługi’. Nie jest to napisane wprost, ale z innych artykułów można wyinterpretować, że dopuszczone do sprzedaży żywe okazy z aneksu A trzeba traktować tak samo, też dołączając ‘instrukcję obsługi’.
I żaden przepis unijny nie zabrania, aby taka sprzedaż odbywała się przez internet, jeżeli zostaną zachowane opisane wcześniej warunki, np. ‘instrukcja obsługi’ zawieszona w internecie razem z ofertą, a świadectwa ‘pochodzenia’ dostarczane nabywcy razem z okazami.

Wobec gatunków z aneksu C i D żadnych zakazów i nakazów związanych z nabywaniem, i sprzedawaniem prawo unijne nie wprowadza, nie ma także delegacji prawnej, aby państwa członkowskie same z siebie takie zakazy czy nakazy wprowadzały.
Unijne świadectwo ‘pochodzenia’ jest potrzebne dla gatunków z aneksu C właściwie tylko wtedy, gdy ktoś się stara o zezwolenie eksportowe lub świadectwo reeksportu CITES, żeby takie okazy wywieźć poza granice UE. Dla gatunków z aneksu D zezwoleń wywozowych nie wystawia się.

Żywych okazów ze wszystkich aneksów dotyczy art.9 ust.5 Rozp.338/97 ‘Kiedy jakiekolwiek żywe okazy są przewożone do, z lub w obrębie Wspólnoty lub są utrzymywane podczas jakiegokolwiek okresu tranzytu lub przeładunku, będą one przygotowywane, przemieszczane i otoczone opieką taki sposób, aby ograniczyć do minimum ryzyko zranienia, uszczerbku na zdrowiu lub okrutnego traktowania oraz, w przypadku zwierząt, w zgodności z przepisami Wspólnotowymi w sprawie ochrony zwierząt podczas przewozu.’ W Polsce oznacza to tyle, że trzeba przestrzegać przepisów dotyczących przewożenia zwierząt, zapisanych w ustawie o ochronie zwierząt.

I to chyba wszystko, co najważniejsze. Całość przepisów unijnych można sobie ściągnąć z komentarzem z http://www.cites.info.pl